W jaki sposób nadciśnienie tętnicze niekorzystnie wpływa na układ krążenia?

Nadciśnienie tętnicze powoduje niekorzystną przebudowę tętnic – naczynia tętnicze tracą swoją elastyczność, stają się coraz sztywniejsze. To utrudnia, a w pewnym momencie uniemożliwia adaptację krążenia narządowego, czyli regulację przepływu krwi przez najważniejsze narządy. Z drugiej strony zmienione naczynia łatwiej pękają, łatwiej dochodzi do tworzenia się tętniaków.

U osób z nadciśnieniem tętniczym mięsień serca pracuje pod większym obciążeniem – musi wykonać większą pracę, żeby wtłoczyć krew do tętnic, w których wartość ciśnienia krwi jest większa niż u osób z prawidłowym ciśnieniem tętniczym. Na zwiększone obciążenie mięsień sercowy odpowiada przerostem. Jest to podobny mechanizm adaptacyjny jak w przypadku innych mięśni organizmu. Zwiększa się masa i grubość mięśnia sercowego. Przy tym składniki odżywcze coraz trudniej dyfundują z naczyń wieńcowych (które leżą na mięśniu serca) i ze światła jam serca, mięsień sercowy łatwo ulega niedokrwieniu w sytuacji zwiększonego zapotrzebowania na krew i składniki odżywcze. To objawia się dolegliwościami dławicowymi, szczególnie w trakcie wysiłku fizycznego lub stresu emocjonalnego, a w dalszej perspektywie istotnie zwiększa ryzyko wystąpienia zawału serca.

Nadciśnienie tętnicze skutkuje również uszkodzeniem nerek. W nerkach uszkodzeniu ulegają naczynia i nefrony – podstawowy element funkcjonalny nerek, gdzie zachodzi proces filtracji. Do moczu przedostaje się białko, a funkcja wydalnicza nerek ulega postępującemu pogorszeniu. Z czasem może dojść do niewydolności nerek, nawet z koniecznością leczenia nerkozastępczego (dializoterapii lub przeszczepienia nerki).

Opracowanie:

Dr med. Andrzej Cacko