Doniesienie naukowe
Spożywanie słodzonych napojów gazowanych zwiększa ryzyko wystąpienia cukrzycy oraz zespołu metabolicznego
Boston, Massachusetts. W ożywionej dyskusji dotyczącej wpływu spożywania napojów słodzonych na ryzyko wystąpienia chorób układu krążenia pojawiły się nowe dowody przemawiające za ograniczeniem ich spożycia.
W listopadowym wydaniu Diabetes Care opublikowano wyniki metaanalizy, w której dr Vasanti S. Malika (Harvard School of Public Health, Boston, Massachusetts) wraz ze współpracownikami wykazał, że spożycie 1–2 szklanek słodzonych napojów w ciągu dnia wiąże się ze wzrostem ryzyka wystąpienia cukrzycy typu 2 o 26% i zespołu metabolicznego o 20% [1].
W rozmowie z heartwire współautor badania dr Frank Hu (Harvard School of Public Health) apelował: „Ten problem jest bagatelizowany. Pomimo dowodów na niekorzystny wpływ napojów słodzonych na kardiometabolizm zarówno dietetycy, diabetolodzy, jak i kardiolodzy nie przywiązują wagi do tego problemu. Namawiam zatem kardiologów oraz lekarzy innych specjalności, by zapytali swoich pacjentów o nawyki żywieniowe. Spożycie napojów słodzonych można łatwo zweryfikować i zmodyfikować”.
Palenie tytoniu i spożycie 1–2 słodzonych napojów dziennie identycznymi czynnikami ryzyka
Malik i Hu, współautorzy badania, wraz ze współpracownikami zgromadzili dane pochodzące z 11 badań dotyczących związku między spożyciem napojów słodzonych a zespołem metabolicznym lub cukrzycą. Następnie analizowali wyniki, badając osoby niespożywające napojów słodzonych i wypijające co najmniej jedną lub dwie porcje tego typu napojów dziennie. Naukowcy wykazali istotny wzrost zarówno ryzyka wystąpienia cukrzycy, jak i zespołu metabolicznego wśród badanych pijących napoje słodzone. Co więcej, udokumentowali, że związek ten jest zależny od ilości wypitego napoju: ryzyko wzrasta o kolejne 25% z każdymi 350 ml słodzonego napoju dziennie.
Aby przybliżyć skalę problemu, Hu przypomniał, że palenie tytoniu wiąże się ze wzrostem ryzyka zachorowalności na cukrzycę o 30–40%. „Tym samym wzrost ryzyka wystąpienia cukrzycy typu 2 o 30–40% u osoby pijącej 2–3 szklanki napojów słodzonych dziennie niewiele różni się od ryzyka u palacza papierosów”.
Hu podkreślił, że za efekt diabetogenny napojów słodzonych odpowiada w dużej mierze ich duża wartość kaloryczna powodująca zwiększenie masy ciała. W analizie oceniającej konsumpcję napojów słodzonych oraz otyłość badacze stwierdzili istotnie większe ryzyko rozwoju cukrzycy typu 2 i zespołu metabolicznego.
„Badania eksperymentalne oraz badania klinicznie na zwierzętach dostarczają interesujących dowodów na to, że duże dawki fruktozy bezpośrednio odpowiadają za wystąpienie zespołu metabolicznego – stwierdził Hu. – „I tak na przykład spożywanie syropu kukurydzianego z dużą zawartością fruktozy wiąże się z podwyższonym ryzykiem otyłości, hipertriglicerydemii i niskiego stężenia cholesterolu frakcji HDL. Możliwe więc, że w świetle metaanalizy obserwowany wpływ napojów słodzonych na zachorowalność na cukrzycę jest wynikiem złożonego działania, na które składa się duża wartość kaloryczna, swoiste procesy metaboliczne wywoływane przez fruktozę oraz wiele innych”.
Brak stanowiska na temat napojów dietetycznych
Hu ostrożnie wypowiadał się na temat zastępowania napojów o dużej zawartości cukru napojami dietetycznymi zawierającymi sztuczne środki słodzące (tzw. słodziki), zwracając uwagę, że istnieją dane sugerujące większe ryzyko wystąpienia chorób metabolicznych u osób regularnie pijących tego typu napoje. „Nadal nie istnieje jednoznaczne stanowisko dotyczące napojów dietetycznych. Dlatego podchodziłbym ostrożnie do zalecenia zastąpienia cukru sztucznymi środkami słodzącymi. Radziłbym pić inne, zdrowsze napoje, czyli wodę, gorzką herbatę lub kawę”.
Ogłoszenie wyników metaanalizy zbiegło się z nową polityką w wielu rejonach Stanów Zjednoczonych. Wprowadza się tam opodatkowanie napojów słodzonych w nadziei na ograniczenie popytu, a w skrajnych przypadkach napoje gazowane i inne napoje słodzone byłyby uznawane za towary niespełniające norm produktów spożywczych [2].
Piśmiennictwo
Sugary drinks and sodas linked to increased diabetes, metabolic syndrome – Shelley Wood, Autor tłumaczenia: lek. Marta Załęska
Adaptation in Polish has been done by FaktyMedyczne.pl and has not been reviewed by theheart.org editorial team.
Polecamy także
Zmień kategorię
- Nadciśnienie tętnicze a miażdżyca i jej powikłania
- Otyłość, zespół metaboliczny i inne czynniki ryzyka a miażdżyca i jej powikłania
- Powikłania miażdżycy – zawał serca
- Powikłania miażdżycy – udar mózgu
- Lekarz POZ i medycyna rodzinna
- Kardiologia i Kardiochirurgia
- Diabetologia
- Neurologia i neurochirurgia
- Chirurgia ogólna i naczyniowa
- Ortopedia